Fotograferen begon voor mij met de Voightländer Bessa van mijn grootvader; een balgcamera uit 1928 voor 120 mm rolfilm. Die camera had een centraalsluiter met drie sluitertijden, een traploos instelbaar diafragma, maar geen lichtmeter en er was geen scherpstelmogelijkheid. De camera had een opzichtzoeker die je kon kantelen om horizontale of vertikale opnamen te maken en een inklapbare sportzoeker, ofwel twee metalen kadertjes zonder optiek waarmee je rudimentair kon bepalen wat er op de film terecht zou komen. Fotograferen was vooral een kwestie van inschatten. Die camera is ergens onvindbaar opgeborgen, maar het statief van MEI gebruik ik nog steeds omdat het zeer compact en licht is. Als je bedenkt hoe eenvoudig dat objectief was en je ziet de kwaliteit van de foto's, dan leer je een groot film(sensor)vlak waarderen.

In 1980 kocht/kreeg ik een Nikon EM. Deze camera had een nieuwe elektronisch gestuurde sluiter van Seiko. Deze sluiter werd in die tijd door alle fabrikanten gebruikt voor hun instapmodellen. Zelden was er zo weinig verschil tussen de camera's van de diverse fabrikanten. Een kenmerk van deze sluiter was dat er geen handmatig instelling van de sluitertijd op voorzien was. Dat vond ik toen geen groot gebrek. De sluitertijd werd in de zoeker weergegeven dus je wist toch wel wat je deed. Een grappig verhaal is dat een dronken Japanner had bedacht dat het handig zou zijn als de camera met een piepje aan zou geven als je een belichtingsfout maakte. Dat piepje was om gek van te worden. Toen Canon besloot het ledje van de zelfontspanner op de AE-1program te vervangen door een piepje ontlokte dat journalist Philip Kruijer de opmerking dat er waarschijnlijk meer dove dan blinde fotografen waren. De EM was compact, handig en eigenlijk best wel erg goed. Ik had mijn zinnen echter op een Canon AE-1 gezet dus na drie jaar moest de EM het veld ruimen. Recent heb ik stiekem een exemplaar teruggekocht, for nostalgic purposes.

Canon gebruikte in die tijd een horizontaalsluiter met lamellen van rubberdoek. Dat scheelde behoorlijk in de hoeveelheid geluid. Een horizontaalsluiter heeft, door de langere weg die het gordijn af moet leggen, ook meer mogelijkheden voor snelle sluitertijden. Ook had men bij Canon een voorliefde voor sluitertijdvoorkeuze. Canon kreeg daardoor (en door hun F-1 met halfdoorlatende spiegel en een beestachtige motordrive) het etiket "Sport" opgeplakt. De meeste mechanische snufjes zijn verdwenen maar dat etiket dragen ze in sommige kringen nog altijd met zich mee en adel verplicht. Canon is nog steeds het preferente merk voor het snelle werk.

Na een aantal jaar kocht ik er een A-1 bij, de eerste volautomaat met een lichtmeter die op basis van lichtwaarde zelf een keuze maakte voor zowel sluitertijd als diafragma; de programmastand. Belangrijker was dat de camera over zowel sluitertijd- als diafragmavoorkeuze beschikte: een unicum in die tijd. Ik voorzag beide camera's van winders en was totaal gelukkig. Die A-1 was een echt goede camera voor ieder denkbaar kunstje. Een zelfontspanner met een voorlooptijd van 2 en 10 sec, lichtmeting vasthouden, een knop voor dubbelopnamen, extra lichtmeetknop (onmisbaar bij gebruik van een draadontspanner), afsluitbaar oculair. Vandaag de dag zijn sommige van die zaken redelijk normaal maar begin jaren tachtig, toen computers nog door je bureau dreigden te zakken, was dat bijzonder. Met de A-1 kwam helaas ook de digitale zoekerinformatie die buiten het beeldvlak ligt en voor een brildrager gewoon slecht te zien is

In het nieuwe millenium werd ik verleid om een slimmere camera te proberen, met autofocus en een moderne lichtmeter, die vooral bij de snapshots tot minder fouten zouden moeten leiden. Ik kocht een Canon EOS5 met ooggestuurde autofocus. Autofocus is de deceptie van de moderne camera. Zeker bij portretten en productfotografie denk ik met weemoed terug aan de tijd van microprisma's en deelbeeldwiggen. Autofocus lijkt makkelijk maar er komt ongelofelijk veel techniek bij kijken om het goed te laten werken, het kost een fortuin, en als je ook maar een halve seconde de tijd hebt kun je het met de hand zonder enige twijfel veel beter. Als fabrikanten dat zouden erkennen kwamen er wellicht ook weer fatsoenlijke scherpstelhulpjes terug. En als autofocus dan onvermijdelijk is: Ik wil ooggestuurde autofocus!! De EOS5 maakte zo belachelijk weinig geluid dat mensen die pal naast je stonden soms niet eens in de gaten hadden dat je aan het fotograferen was. Een bijzonder apparaat was de Vertical Grip die je onder de camera geschroefd ziet. Dit is niet meer dan een handgreep met een extra set bedieningsknoppen. Daar zit dus GEEN batterij in...!

De wereld was inmiddels aan het digitaliseren; ook in de fotografie. Voor mijn werk kon ik een Canon Powershot Pro70 kopen. Die camera heeft de voor- en nadelen van digiale fotografie wel aan het licht gebracht. Een voordeel was de enorme toename in capaciteit zodat je zonder mankeren meer dan honderd foto's kon maken. Vroeger werd in 24 of 36 plaatjes de vakantie vastgelegd... Digitaal doe je niet meer moeilijk over een extra plaatje (Inmiddels zijn we weer vijftien jaar verder en doen we dat "gewoon" met onze telefoon). Het nadeel in die beginjaren was de traagheid. Op de ontspankop drukken betekende niet dat je een plaatje kreeg van dat moment. Het werd een plaatje van een halve seconde later. Zolang iedereen stil staat is dat geen probleem maar als het gaat bewegen... Een ontegenzeggelijk voordeel was dat je op een display direct kon evalueren of je plaatje succesvol was. Ik was gewoon met tien rolletjes terug te komen van een bruiloft en pas na twee dagen te weten of alles er goed op stond: Goed voor je techniek maar slecht voor je zenuwen. Nu zie je iedereen telkens naar die schermpjes staren maar laat ik niet op de zaken vooruit lopen.

Toen de gelegenheid zich voor deed nam ik een EOS 20D over van een kennis en kocht er een tweede bij. Met twee bodies heb je een back-up en minder lenswissels, en dat brengt me bij een groot nadeel van digitale fotografie. Vroeger blies je bij het wisselen van de film meteen de binnenkant van je camera even schoon en klaar was Klara. Sensors zijn echt heel erg vuilgevoelig. Zonder film zijn winders een ding uit het verleden maar daar is de snelheid van de processor voor teruggekomen. Op de 20D is die beperkt en lange reeksopnamen lopen altijd in het honderd. Reeksen van vijf foto's werken echter prima en dat is al wat ik soms nodig heb. Ik ben opgegroeid met Paul Huf. Twintig foto's in drie seconden schieten en hopen dat de goede er tussen zit is ook niet mijn ding. Plannen, instellen en afdrukken als het moment daar is, zo doe je dat.

Als je met meer camera's werkt moeten deze, ongeacht welke je pakt, wel functioneren zoals je verwacht. Ik hou de camera's dus nauwkeurig indentiek ingesteld met uitzondering van de fotonummering die juist minstens duizend nummers uiteen loopt. Door de klok van de camera's (regelmatig) gelijk te zetten kan ik na een shoot de foto's sorteren op chronologische volgorde. De nummering helpt om achteraf te weten welke body is gebruikt als zich een probleem heeft voorgedaan. Omdat de ene camera meestal een extreme lens (tele of groothoek) heeft en de ander een gewone worden die instellingen regelmatig aangepast. Een knop om tot die standaardinstelling terug te kunnen keren zou zeer welkom zijn.

Het was tijd om weer eens iets nieuws aan te schaffen, maar het werd me niet gemakkelijk gemaakt. Kantelschermen of video wilde ik niet. Een snellere processor is zeer welkom voor het vastleggen van sport. Twintig miljoen pixels heb ik echter zelden nodig. Een betere autofocus is een ander verhaal, maar die was er lange tijd niet in een small body.
Na veel wikken en wegen kocht ik een 7D, met betere autofocus en veel snellere processoren. Liveview en video kwamen automatisch mee maar ze zijn gelukkig goed gescheiden van de bediening van de fotocamera. Het LCD scherm zit gewoon vast op de achterkant. Ik zie het nut niet van zo'n kwetsbaar kantelding waardoor er geen plaats meer is voor de knoppen die je wel hard nodig hebt. Ik dacht eerst nog een 1Ds MkIII aan te schaffen maar, hoewel de voordelen onmiskenbaar zijn, is het nadeel groter, letterlijk! Zo'n EM past in je broekzak maar een EOS 1D zelfs niet in een normale fototas... laat staan twee.

Over objectieven kan ik veel zeggen maar wat je kiest hangt erg van af van wat je er mee wil doen. Beter is zeker duurder, duurder vaak ook wel beter. Maar ook dan geldt; waar is het voor bedoeld? Ik twijfel ernstig aan de kwaliteit van objectieven met meer dan vier keer zoom (maar ik heb ook een Nikon P510 met 48x zoom, dus geloof niet alles wat je leest) en ik ben dus die man die altijd lenzen staat te wisselen. Ik heb twee standaardzoomobjectieven. Een 28-105mm en een 28-80mm. Die laatste hou ik vooral omdat hij goed in je broekzak past. Broek en jas horen dus bij de fotouitrusting, voor wie dat nog niet wist. Verder zijn er een extreme en een gewone groothoekzoom, en een lange telezoom (100-400mm). Ik gebruikte op de A-1 een NEW FD 85mm f/1.8 SSC voor portretwerk. Daarvoor gebruik ik nu een EF 50mm f/1,4 voor. Ook ik had me laten misleiden door de vermeende effecten van de cropfactor. Ik moet dus nog een nieuwe 80mm maar dat zal moeten wachten. Wat ik graag zou willen is een 200-400 schuifzoom maar wie maakt dat nog voor een aantrekkleijke prijs. En nog één keer: waar zijn de fatsoenlijke scherpstelringen gebleven? ze zijn zeker bang dat ik dan toch weer met de hand ga scherpstellen...

Een volgend punt is de cameratas. Ik heb alle soorten gehad en ze hadden allemaal hun beperkingen. Softbags werken goed op straat maar beschermen je camera niet of onvoldoende. Ik heb jaren een frontloader gebruikt die je als schoudertas hoog onder je arm kon dragen. Evengoed viel er een keer een camera uit. Tegenwoordig gebruik ik heuptassen omdat die je schouders vrij houden maar ze kunnen maar een beperkt gewicht en volume herbergen. Op straat gebruik ik nu een Inverse 200 met een Nova 1 - beide van Lowepro - waarbij de Nova aan de heupriem van de Inverse zit (zie foto). Maar, afhankelijk van wat ik ga doen en hoeveel troep er dan mee gaat, gebruik ik ze ook los van elkaar. Heel vroeger gebruikte ik een munitiekist voor de camera. Dat is een tikkelje aan de zware kant, maar absoluut waterdicht en verder ook bestand tegen alle denkbaar geweld. En tot zover reikt het nut van een harde koffer want verder kun je er weinig mee.

De meeste fototassen zijn te klein voor twee camera's en dus gebruik ik een Incase DSLR ProPack rugzak. Deze is gemaakt voor het meenemen van een camera plus laptop maar er passen vooral twee bodies in, waarvan één met dikke telelens, en dan is er nog voldoende plek voor de rest van de fotospullen, de genoemde laptop en een kladblok maar ook een verrekijker, een handscanner en setje portofoons. Alles bij elkaar weegt hij dan al ruim 12 kilo. Als we een statief aan de zijkant hangen heb ik echt alles bij me. De laptop en de portofoons blijven doorgaans thuis vanwege het gewicht maar ze maken het bespreken van foto's en het vergaren van informatie op een shoot wel veel makkelijker. Er bungelen ook een thermometer en een kompasje aan de tas. Op bewolkte dagen kan die je vertellen waar de zon staat want lichte schaduwen kunnen heel vervelend zijn. Zoals al gezegd kan er een statief aan de rugtas gehangen worden maar vaker hangt er, zoals op de foto, een paraplu aan; tegen zon of regen, voor jezelf, je model of je spullen...

Nog niet besproken zijn de flitsers. Ik gebruik al vanaf het begin Sunpak flitsers omdat ik heb gemerkt dat ze onverwoestbaar zijn en beter dan (zeker in het geval van Canon vroeger) de merkflitsers. Voor de EOS5 kocht ik een PZ4000 die geweldig is, maar op de 20D's werkt die niet en dus kwam er een PZ42X voor TTL-werk bij. De ingebouwde flitsers zijn alleen voor nood (maar dan ook heel handig). Om alles aan te sturen maak ik gebruik van Hahnel Captur draadloze ontspanners zodat de flitsers ook naast de camera gebruikt kunnen worden en ik twee flitsers of camera's tegelijk kan bedienen. Maar vaker dan dat gebruik ik de Captur als draadloze ontspanner. Wat, zoals verwacht, niet werkt is om met de zender een camera en een flitser te bedienen. Daarvoor ontbreekt de synchronisatie.

En dan is er nog wat klein spul. Uit de videotas zijn een zuignapstatief en een kogelkoppelingetje van Hama over komen waaien. Daar maak ik best veel gebruik van. ik plak de zuignap bijvoorbeeld op het dak of de ruit van de auto of op het bureau voor een stabiele camerapositie, maar zelfs als de zuignap niet werkt is de unit een goed steuntje.

Een ander hulpstuk is een blaasbalgje uit de gereedschapswinkel. De fotozaak heeft vooral balgen met kwastjes, maar kwastjes en sensors gaan niet heel goed samen. Voor het verwijderen van waterdruppels etc. zijn er microvezeldoekjes en reinigingsvloeistof uit de brillenzaak. Last but not least zitten de gebruikershandleidingen van alle spullen in de tas. Sommige opties gebruik je zelden en echt alles onthouden is mij in ieder geval nog nooit gelukt.

Tot slot: werk de firmware van je camera bij. Doorgaans komt er binnen een jaar na introductie van een camera aangepaste firmware uit die een aantal problemen oplost en in het geval van de 7D zelfs extra features. Die software-verbeteringen komen niet vanzelf in je camera terecht.